Botoks, Clostridium Botulinum adlı bakteriden elde edilen Tip A Botulinum toksinidir. Bir nörotoksin olan botoks etkisini sinir-kas kavşağında gösterir. Sinir hücresinden Asetilkolin adlı uyarıcı maddenin salınımını engelleyerek, sinir hücresinin kas hücresini uyarmasını engeller. Böylelikle kasta kasılma olmaz ve geçici kısmi bir felç hali oluşur. Pek çok nörolojik hastalıkta tedavi amaçlı kullanılan botulinum toksin, günümüzde estetik amaçlı olarak çok yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
 
Tıbbi olarak;
- Servikal distoni ile ilişkili boyun ağrısının ve anormal baş pozisyonunun
şiddetini azaltmak için servikal distoni tedavisinde
- 2 yaş ve üzerindeki ambulatuar pediatrik serebral palsi hastalarında spastisiteye
bağlı dinamik equinus ayak deformitesi tedavisinde
- 12 yaş ve üzerindeki hastalarda selim esansiyel blefarospazm ve VII. sinir bozukluklarının da içinde olduğu, distoniye bağlı strabismus ve blefarospazm tedavisinde
- Erişkinlerde inme sonrası gözlenen fokal spastisite tedavisinde
- Spazmotik tortikolis tedavisinde
- Erişkinlerde kronik migren profilaksisinde
- Nörolojik hastalığı (MS;…) olanlarda detrusor kas hiperaktivitesini engelleyerek üriner inkontinans tedavisi amaçlı
 
Bunların dışında;
- Aşırı terleme tedavisinde
- Maksillofasiyal travmada, kasılma sonucu kırık kemik segmentelerinin ayrılması engellenmesi için
- Kozmetik amaçla alın, kaş gözkapağı, dudak yanı, yanak, çene ve boyun kırışıklıkları tedavisinde
- Vajinismus tedavisinde
- Anal fissür tedavisinde
- Astım atakları profilaksisi için kullanılmaktadır.
 
 Botoks tüm vücutta mı etki gösterir?
Botoks problemin olduğu bölgeye enjeksiyon şeklinde uygulanır. Bu nedenle sadece enjeksiyon yerindeki kaslara etki yapar. Vücutta yayılım göstermez.
 
Botoks etkisi ne zaman başlar?
Enjeksiyon sonrası 3. günde botoks etkisi görülmeye başlar.15. günde tüm etkisi görülür ve 4-6 ay kadar sürer. Tekrar edilen enjeksiyonlar sonrası daha uzun süreli etki izlenir.
 
Botoks hangi yaş grubunda yapılır?
Botoks 18-65 yaş aralığında uygulanması önerilmektedir.
 
Botoks nasıl uygulanır?
Botoks, çok ince ucu bulunan iğnelerle enjeksiyonşeklinde uygulanır. Ağrılı bir işlem değildir ancak enjeksiyonsırasında hafif bir ağrı hissedilebilir. Oluşabilecek ağrıyı azaltmak için uygulamadan 30 dakika önce uygulama bölgesine anestezik (ağrı kesici) özellikte krem sürülür.Botox enjeksiyonu için doktora gidildiğinde kişiden çeşitli mimik hareketleri yapması istenerek ( kaş çatma vb) enjeksiyon için en iyi bölge ortaya çıkarılır. Mimik kaslarının hareketlerinde azalma istendiğinde botoks mimik kaslarının içine, terleme şikayetinin azalması istendiğinde deri içine enjeksiyon yapılır. Uygulama sırasında ve sonrasında enjeksiyon alanlarına buz uygulaması yapılması kızarıklık oluşmasını engeller. Enjeksiyon 10-15 dakika içinde tamamlanır.
 
Botoks uygulaması sonrası öneriler nelerdir?
Enjeksiyon noktaları, mikrop kapmaması için, temiz tutulmalı, elle temastan kaçınılmalıdır. Enjeksiyon yerlerine masaj yapılmamalı, botoks uygulamasını takip eden saatlerde sıcak duş alınmamalı, en az 4 saat süre ile mümkünse sırtüstü yatılmamalıdır. Böylelikle botoksun çevreye, istemediğimiz bölgelere, yayılmasını veya kan dolaşımına geçip etkisinin azalma riskini düşürebiliriz. Botoks uygulanan bölgedeki mimik kasları mimik yapmak suretiyle çalıştırılabilir ve botoksun kaslar tarafından daha iyi emilmesine yardımcı olunabilir. Enjeksiyon sonrası birkaç saat süre ile alkol alınmaması önerilir. Hasta günlük aktivitelerine hemen dönebilir.
 
KULLANIMLA İLGİLİ UYARILAR
 - Enjeksiyon bölgesinde enfeksiyon olanlarda kullanılmamalıdır.
- Kanama bozuklukları bulunanlarda enjeksiyon sırasında dikkatli olunmalıdır.
- Botoksun gebelik ya da emzirme sırasında kullanım güvenilirliği saptanmamış olup C kategorisinde yer almaktadır. Botoksun gebelik ve emzirme döneminde kullanılması önerilmemektedir.
- Botoks (Tip A Botulinum Toksini) Saflaştırılmış Nörotoksin Kompleksi, bileşimindekilerden herhangi birine karşı aşırı duyarlılığı bilinen kişilerde kullanılmamalıdır.
- Tedavi edilen hastalığın doğasına bağlı olarak Botoksun araba ya da diğer makineleri kullanma yeteneği üzerindeki etkileri öngörülememektedir.
- Botulinum toksininin etkisi aminoglikozid antibiyotikler veya tubokürarin tipi kas gevşeticiler gibi nöromusküler iletiyi etkileyen diğer ilaçlarla güçlenebilir. Botoksun aminoglikozidler veya spektinomisin ile birlikte kullanımı kontrendikedir. Botoks ile tedavi edilen hastalarda polimiksinler, tetrasiklinler ve linkomisin dikkatli kullanılmalıdır. Kas gevşeticileri de dikkatli kullanılmalıdır, belki de kas gevşeticinin başlangıç dozu azaltılabilir veya uzun etkililerden ziyade vekuronium veya atrakürium gibi orta derecede etkili ilaçlar kullanılabilir.
 

Botoksun Yan Etkileri Nelerdir?
Doğru şekilde ve uygun dozda yapıldığında botoksun yan etkisi izlenmemektedir. Nadiren de olsa solunum ve yutma güçlüğü gibi ciddi komplikasyonlar dışında enjeksiyon yerinde ağrı, ağız kuruluğu, baş ağrısı, boyun ağrısı, yorgunluk, göz problemleri (çift görme, görmede bulanıklaşma, göz kapaklarında düşme veya şişme, göz kuruluğu) ve allerjik reaksiyonlar (kaşıntı, kızarıklık, döküntü, solunum sıkıntısı, baş dönmesi, bayılma) görülme riski mevcuttur.
 
BotoksunEstetik Komplikasyonları Nelerdir?
Doğru şekilde ve uygun dozda yapılmadığında botoks enjeksiyonu sonrası kaşlarda asimetri, gereğinden fazla kalkmış kaşlar nedeniyle şaşkın bir yüz ifadesi, kaşların yukarıya hiç kaldırılamaması, kaşların ve göz kapaklarının aşağıya düşmesi, ağız kenarına yapılan uygulama sonrası konuşma zorluğu, yetersiz uygulama nedeniyle kırışıklıkların giderilmemesi veya kaşların kalkmaması görülebilecek estetik komplikasyonlardır.
 
Botoks yüzü şişirir mi?
Botoks bir dolgu maddesi değildir. Etkisi yüz bölgesindeki mimik kaslarının geçici felç olmasıyla izlenir. Enjeksiyon yapıldığı yerde şişme etkisi izlenmez. Ama dolgu maddeleri ile beraber kullanıldığında dolgu maddelerinin enjekte edildiği bölgede şişkinlik izlenebilir.
 
Bir kere botoks yaptırınca sürekli yaptırmak gerekir mi?
Botoks yapıldığında geçici bölgesel felç oluşması nedeniyle mimik kasları çalışamaz ve kırışıklıklar azalır. Etki süresi geçtiğinde ise kaslar yeniden çalışmaya başlar ve kırışıklıklar yeniden gözlenir. Botokslu halini beğenen insanlar ise etki süresi geçince yeniden enjeksiyon talep ederler. Yoksa bir kere botoks enjeksiyonu yapılan insanlarda, daha sonra tekrar enjeksiyonlar zorunluluk haline gelmez. Botoks etkisi geçtikten sonra eskisinden daha kötü bir hale dönüşüm yoktur. Tekrarlayan enjeksiyonlarda kaslar daha kolay etkileneceğinden daha düşük dozlar kullanılması uygun olabilir.
 
BOTOKS VE YÜZ ESTETİĞİ
Yüz bölgesinde oluşan kırışıklıklar üzgün, yorgun, sinirli ve yaşlı bir yüz ifadesinin kalıcı bir şekilde görülmesine sebebiyet verebilir. Botoks enjeksiyonları, bu görüntülerin düzeltilmesinde son derece etkili bir şekilde kullanılmaktadır.Nisan 2002 de FDA, Botoksun kırışıklıkların şiddetini 120 gün süreyle azalttığı konusunda onay verdi. Botoks, en popüler, cerrahi olmayan kozmetik prosedürdür.
 
Mimik kaslarının yıllar boyunca çalışması, üzerini örten deri üzerindeki kıvrımları belirgin hale getirir ve böylece yüzdeki dinamik çizgilenmeler ortaya çıkar. En sık ortaya çıkan dinamik çizgiler, alın, kaşlar arası, göz kenarları ve ağız çevresinde görülür. Bu çizgiler ilerleyen yıllarla birlikte statik hale gelebilir ve daha derin bir çizgi şekline dönüşebilir. Alın ve göz kenarlarındaki çizgiler kişiye daha yaşlı bir görünüm, kaşlar arasındaki çizgiler ise kişiye çatık kaşlı, kızgın bir bakış ifadesi verir. Özellikle ‘kaz ayağı’ denilen göz kapağı çevresi kırışıklıklar en çok rahatsız eden bölgelerdir. Mimik kaslarına botoks uygulanarak bu kasların hareketleri zayıflatılabilir, kas hareketlerindeki azalma, üzerindeki derinin, kas hareketleri ile katlanmasını ve katlanmaya bağlı çizgilenmeyi de azaltır. Bu şekilde yaşlı ve kızgın olarak görünen yüz ifadesinde de belirgin bir düzelme sağlanır.       

Bu bölgelerin dışında, burun yan taraftan dudak köşesine uzanan çizginin derinliğine bağlı olarak bu bölgeye botoks uygulaması da fayda verebilir. Dudak etrafı kırışıklıklar düşük dozlarda botoks enjeksiyonu ile düzeltilebilir.
 
NEFERTİTİ LİFT
Eski Mısır’da yaşamış olan Kraliçe Nefertiti, pek çok plastik cerrah tarafından güzellik simgesi olarak görülmüştür. Özellikle belirgin çene kıvrımı ve boyun hattı örnek olarak gösterilmiştir. Yaşlanma ve yerçekimi ile boyunda bulunan yüzeyel bir kas olan ‘Platisma’ çene hattını aşağıya doğru çeker. Sarkmış dokular silik bir çene hattına sebebiyet verir. Bu durumun Botoks kullanılarak düzeltilmesi ‘Nefertiti lift’ olarak adlandırılır.

İşlem öncesi ve işlem sırasında hastanın plastisma kasını kasması tariflenir ve Botoks enjeksiyonu yapılacak noktalar işaretlenir. Takiben alt çene (mandibula) kıvrımı boyunca ve plastisma arka bandı üst kısma botoks enjeksiyonu yapılır. Her iki çene kıvrımına toplam 15-20 ü Botoks yapılır. Enjeksiyonda 2-3 hafta sonra çene konturunun daha belirgin hale geldiği izlenir. Bu yöntem, çene altı yağ birikimi fazla olmayan plastisma kasının aşırı belirgin olmadığı kişilerde daha başarılı sonuç vermektedir. Enjeksiyon sırasında dudak köşesi-çene hattını geçmemek gülümseme asimetrisine yol açmaması için önemlidir.     
 
AŞIRI TERLEME TEDAVİSİNDE BOTULİNUM TOKSİN KULLANIMI

Bazı insanlar, özellikle aşırı koltukaltı terlemesinden şikayetçi olurlar. Aşırı terlemenin giysilerde ıslanmış görüntüye sebep olması, kötü koku yayılması hem insanın kendini hem de etrafındaki insanları rahatsız edebilir. Bu tür hastalarda yaz aylarından önce koltukaltına yapılan botoks, terlemenin fazla olduğu yaz dönemini rahat geçirmeyi sağlar. Bazı insanlarda avuç içleri ve ayak tabanlarında aşırı terleme izlenebilir. Bu durumun sosyal ve psikolojik bir problem olduğu durumlarda botoks tedavisi son derece başarıyla uygulanabilir.

Aksiller hiperhidroz yani koltuk altı aşırı terlemesinde,botoks 4 ml ile sulandırma yapıldıktan sonra her bir enjeksiyonda 0.1-0.2 ml ilaç (2.5-5 U Botox) enjekte edilir. Enjeksiyon koltuk altında 2 cm aralıklı olarak çok noktadan yapılır. Toplamda bir koltuk altına 50 U Botox kullanılır. En çok terleme olan noktaları belirlemek için Minor iyodin-nişasta testi uygulanabilir. Etki enjeksiyondan sonra 1 hafta içinde ortaya çıkar ve yaklaşık olarak 4-6 ay sürer. Bazı durumlarda daha uzun süre etkisini devam ettirir.